La corrida es importada d’Espanha au segle XIX (sota l’impuls d’Eugenia de Montijo, esposa de Napoléon III) en seguida de praticas mai ancianas … Vertat es: a passat temps, de batèstas sagnosas entre buous e canhs, o de tormentatges publics de vedèus, se fasian per amusar lo poble
D’aquela barbaria ne podem èstre autan fiers coma dau servatge dei pacans, de la mièg-esclavitud dei femnas, o de l’espectacle rituau dei lenhièrs de Mascas! [des bûchers de sorcières]. Mas la corrida es pas ges una tradicion occitana!
Çô qu’es d’aici, es la Bouvino, onte lo buou es rei, respiechat [respecté], es lo totem dau Pais. La tradicion orala rementa que lo Marques, Folco de Baroncelli, rebecava a-n’aquelei que lausavan davans eu la Corrida:
Nautrei, d’aqueu pais de Camarga, amam trop lei buous e ne siam trop prochi, per aceptar de lei veire tormentar e sagatar davans de mond assetat autorn dau Cièri [du Cirque, de l’Arène].
Ara, dubrir leis uelhs … Se pot que d’aici d’ailà, de mond gardesson una costuma familiala d’anar veire una corrida sens i veire lo mau … N’en coneisse, e que son d’amics. Mas generalament, lo public, puslèu borgés, dei corridas, es una pichota camarilla que mespresa la Bovina e lei tradicions popularas … (I a que de lo veire ai feriàs de Nimes e d’Arles). Se cita sempre un Michel Leiris, un Hemingway, un Picasso per aparar [défendre] la Corrida. Sens explicar que Leiris la denoncièt aprèp que l’aguèt presada, un cop qu’aguèt comprès, e que Picasso s’identificava au buou e non pas au mataire …
De vedèus subre-dimensionats per de crosaments dins lei ganaderias, carn fissada per las banderilhas, e que braman de terror davans son agonia: vaqui la béla fiesta! La Corrida es part prenenta de ço que i a de piège dins l’eiretatge d’Espanha feudala: l’epuracion etnica (la limpieza de sangre), lo chaple [le massacre] de las Nacions amerindianas, l’Inquisicion, lo Viva la Muerte! dels franquistas … I a tota una autra Espanha qu’aimam, e amb que frairejar … E la corrida es estada abolida ja per doas nacions autonomas: Canarias e Catalonha.
Om vei lei sondatges evoluir: la maja part de l’opinion espanhola disia son indiferéncia -e ara ditz sa repulsion per la corrida. Ço parier en Europa tota, e, mai cargat de sens, tanben dins lei régions concernidas d’Occitania: Provença, Lengadoc, Aquitània!
Mistral, qu’èra pas ges amator de tuariàs de buous, e d’unei de sei seguidors, se resignèron a leis aparar amb l’idèa que darrièr la corrida, i a la bovina, leis abrivado, lei bandido. Se la corrida sauta, lo demai seguirà … Es la cresença d’unei gens en pais de buous, que sostenon la corrida sens l’aimar … Mas fau se mainar qu’es tôt lo contrari: a la consciéncia europenca e regionala pauc assabentada [éclairée], fau aprene a desseparar la barbaria de la corrida de muerte de la tradicion viva, populara, de la Bouvino dins lo Triangle sacrat: aquo d’aqui, oc, es un patrimoni immateriau que se porta ben, e que porta nostra identitat.
Rotland Pecot
Article paregut dins La Setmana N° 818 deu 27/5 au 02/6/2011
Jadislherbe 